زیارت آلیس : هدیه امام زمان(عج) به محبانش
زیارت «آلیس» اوج ولایتپذیری است، در این زیارت به زیبایی بیان میشود ملاک خوشبختی اطاعت از اهل بیت است و خوشبختترین انسانها در دنیا، برزخ و قیامت کسانی هستند که که مطیع اهل بیت باشند و به هر مقدار که مخالفت کند، بیچاره میشود.
محبان مهدی (عج) ـ حجتالاسلام محمدصادق کفیل (رئیس مرکز تخصصی نماز): زیارت «آلیس» هدیهای از طرف امام عصر(عج) است که در ادامه پاسخ به نامه ابوجعفر محمد بن عبدالله بن جعفر بن الحسین بن مالک بن جامع حمیری قمی این دعا را نوشتند، ابوجعفر حمیری قمی در دوران غیبت صغری زندگی کرده، در رابطه با سؤالی که برای او پیش آمد، برای امام زمان(عج) نامهای نوشت و از طریق یکی از نواب سؤال را به امام رساند، امام(عج) هم در جواب این دعا را نوشتند، نکته قابل توجه اینکه حمیری قمی از امام زمان(عج) درخواست دعا و زیارت نکرد، بلکه امام عصر(عج) زیارت آل یس را برای او نوشتند. در واقع زیارت «آل یس» هدیه امام زمان(عج) است که در دوران غیبت صغری صادر شده است، در این زیارت در ابتدا 23 سلام نسبت به حضرت عرض میکنیم:
اَلسَّلامُ عَلَیکَ یا داعیَ اللهِ وَ ربّانیَّ آیاتِه، اَلسَّلامُ عَلَیکَ یا بابَ اللهِ وَ دیّانَ دینِه، اَلسَّلامُ عَلیکَ یا خَلیفةَ اللهِ وَ ناصِرَ حَقِّه، اَلسَّلامُ عَلیکَ یا حُجَّةَ اللهِ وَ دلیلَ إرادَتِه، اَلسَّلامُ عَلیکَ یا تالیَ کِتابِ اللهِ وَ تَرجُمانَه، ....، اَلسَّلامُ عَلَیکَ فی الَّلیلِ إذا یَغشی وَ النَّهارِ إذا تَجَلّی، اَلسَّلامُ عَلیکَ أیُّهَا الإمامُ المَأمون، اَلسَّلامُ عَلَیکَ إیُّهَا الْمُقَدَّمُ الْمَأمول، اَلسَّلامُ عَلَیکَ بِجَوامِعِ السَّلام.
در این 23 سلام به بیان 19 صفت از امام زمان(عج) میپردازد که در هیج جای دیگری نیامده است، در واقع این صفات نورانی امام عصر(عج) یک دوره امامشناسی است، مانند: داعیَ اللهِ وَ ربّانیَّ آیاتِه، بابَ اللهِ وَ دیّانَ دینِه، یا خَلیفةَ اللهِ وَ ناصِرَ حَقِّه، حُجَّةَ اللهِ وَ دلیلَ إرادَتِه، تالیَ کِتابِ اللهِ وَ تَرجُمانَه، بَقیَّةَ اللهِ فی أرضِه، الْعَلَمُ الْمَنصوبُ وَ الْعِلمُ الْمَصبوب، الإمامُ المَأمون و الْمُقَدَّمُ الْمَأمول
یعنی در سلامهایی که خدمت امام عصر(عج) میکنیم، هم امامشناسی و هم یک پیوند عاشقانه با امام زمان(ع) داریم، به گونهای که در تمام حالات امام مهدی(عج) به ایشان سلام میدهیم، به عبارتی دیگر یک پیوند دائمی با امام زمان(عج) برقرار میکنیم.
با این وجود وقتی خواننده دعا، 23 مرتبه به حضرت حجت(عج) سلام میدهد، قطعاً حضرت جواب میدهد، این سلام بر امام که به دنبالش پاسخ امام است، مقدمه آرامش است، «إنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلّونَ عَلَی النّبیَّ یاَ أیُّهَا الَّذینَ آمَنوا صلّوا عَلیهَ و سَلِّمُوا تَسلیماً»؛ خدا و فرشتگانش بر (روان پاک) این پیغمبر صلوات و درود میفرستد، شما هم ای اهل ایمان بر او صلوات و درود بفرستید و با تعظیم و اجلال بر او سلام گویید و تسلیم فرمان او شوید. باید توجه داشت زیارت «آل یس» در این بحرانهای روحی، روانی و گرفتاریها منجر به پیوند با امام زمان(عج) و مقدمه آرامش انسان است.
بعد از سلام کردن به حضرت(عج)، گام بعدی عرضه کردن اعتقادات خود به وجود نورانی حضرت حجت(عج) است، جالب است که ما در این زیارت اعتقاداتمان را به امام حی و حاضرمان عرضه میکنیم؛ یعنی از امام(عج) میخواهیم مواظب دینمان باشد: اُشهِدُکَ یا مَولای، أنّی اَشهَدُ أن لا إلهَ إلاّ الله وَحدَهُ لا شَریکَ لَهَ وَ أنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ وَ رَسولُه لا حَبیبَ إلاّ هُوَ وَ أهلُه وَ اُشهِدُکَ یا مَولای اَنَّ علیّاً أمیرَالمُؤمِنینَ حُجَّتُه ..... وَ اَشهَدُ اَنَّکَ حُجَّةُ الله أنتُم الاوَّلُ وَ الاخِر وَ أنَّ رَجعَتَکُم حَقٌّ لا رَیبَ فیها یَومَ لایَنفَعُ نَفساً ایمانُها لَمتَکُن آمَنَت مِن قَبل اَو کَسَبَت فی ایمانِها خَیراً اعتقاداتی مانند توحید، نبوت، معاد و امامت، در زیارت آل یس نام 12 امام آمده است، یعنی کسی که زیارت آل یس را میخواند شیعه دوازده امامی است که نشان از پیوند عمیق با جایگاه امام دارد. وَ أنَّ الْمَوتَ حَقّ .... وَ الحِسابَ حَقّ وَ الْجَنَّةَ وَ النّارَ حَقّ وَ الوَعدَ وَ الوَعیدَ بِهِما حَقّ.
در گام سوم بحث تولی و تبری مطرح میشود، زیارت «آلیس» اوج ولایتپذیری است، در این زیارت به زیبایی بیان میشود ملاک خوشبختی اطاعت از اهل بیت است و خوشبختترین انسانها در دنیا، برزخ و قیامت کسانی هستند که که مطیع اهل بیت باشند و به هر مقدار که مخالفت کند، بیچاره میشود. چرا که گناه مقدمه بدبختی است و ضرری که میرساند این است که انسان از دایره امامت فاصله میگیرد و گناه بین او و امام حائل میشود، این زیارت به نوعی بیان میکند اگر میخواهید در دنیا سعادتمند شوید و زندگی هدفمندی را میخواهید تا از پوچی و پوچگرایی رهایی پیدا کنید، باید مطیع محض اهل بیت(ع) باشید، نه اینکه یک لحظه در مسیر باشید و لحظه دیگر نباشید. یا مَولایَ شَقِیَ مَن خالَفَکُم وَ سَعِدَ مَن أطاعَکُم فَاشْهَدْ عَلی ما أشهَدتُکَ عَلَیه وَ أنَا وَلیٌّ لَکَ بَریءٌ مِن عَدُوِّک فَالحَقُّ ما رَضیتُموه وَ الباطِلُ ما أسخَطتُموهً وَ الْمَعروفُ ما أمَرتُم بِه وَ الْمُنکَرُ ما نَهَیتُم عَنه فَنَفسی مُؤمِنَةٌ بِالله
فراز بعدی زیارت آل یس که عصاره آن محسوب میشود، جایی است که پیوند مابا امام جدیتر میشود: وَ بِکُم یا مَولای أوَّلِکُم وَ آخِرِکُم وَ نُصرَتی مَعَدَّةٌ لَکُم وَ مَوَدَّتی خالِصَةٌ لَکُم؛ و همواره آمادهی یاری شمایم و دوستی من فقط برای شماست، یعنی انسان به جایی میرسد که محبت او همراه با عمل است، یعنی تمام وجودش وقف امام زمانش(عج) است و به غیر از امام فکر نمیکند، به همین خاطر دغدغهاش، دغدغه امام یعنی ظهور میشود، جهت حرکتش به سمت امام میشود. زیارت آلیس در منابع معتبر ما آمده، همچنین مورد توجه علما بوده، بسیار خواند آن تأکید شده و مطلوب است دوستداران امام زمان(عج) پیوسته با امام از طریق این دعا ارتباط داشته باشند.